De Wijsgerige Jaargang: Op reis door de Wereldfilosofie
Chinese filosofie 2: Confucius en het confucianisme
Overzicht van Chinese filosofie. Thema: Orde uit Chaos
1: De wortels van de Chinese filosofie: China vóór het keizerrijk en overzicht van het geheel
Begin in en beginnen met de Chinese filosofie: Orde uit Chaos. Het tijdperk der Strijdende Staten. Van honderd naar de zes scholen uit het Klassieke Tijdperk
En dan nu:
2: Confucius en het confucianisme (RU-jia) (Mencius en Xun Zi)
Thematisch-wijsgerig: REN en LI als middelen voor innerlijke beschaving (xiu-shen)
De drie Grootmeesters van het confucianisme
Confucius (551-479 v.G.j.)
Mencius (372-289) en
Xun Zi (298-238 vGj)
De confucianistische canon: 9 geschriften
5 klassieken (YING /CHING/TJING):
I Tjing: het Boek der Veranderingen (I Ching, ook wel Yi Jing);
Shu Ching: het Boek der Historiën;
Shi Ching: het Boek der Liederen;
Li Ching: het Boek der Riten en
Chun qiu: de Lente- en Herfstannalen.
4 Confucianistische boeken:
'De gesprekken' van Confucius, (Lun Yu, the Analects);
De Mencius (Mengzi);
De Grote Leer (Da-Xue) en
De Leer van het Midden (Chung Yung)
Wijsgerig-thematisch
Overkoepelende thematiek van de Chinese filosofie: Kosmos, Maatschappij + Mens, Aarde.
Het meest centrale onderwerp van de Chinese wijsbegeerte als geheel is de verhouding tussen kosmos, mens, maatschappij, hemel en aarde en daarbinnen m.n. het onderzoek naar de menselijke natuur en de rol van zelf-cultivatie (xiu-shen). Voor het confucianisme ligt daarbij de nadruk op (de relatie tussen) mens en maatschappij.
Centrale begrippen voor alle stromingen en scholen zijn: DAO, CHI, YIN & YANG.
De mens (REN): menswording: van de Shih via de Yunzi, naar de Sheng. Dit betekent ook een verandering in de deugdenleer
De ‘zes kunsten’ ter scholing van de edelman (de SHIH): boogschieten en wagenmennen, muziek en schrijven, ceremonieën en geschiedenis.
De 6 kardinale of innerlijke deugden van de YUN.ZI de nobele, de wijze
Ren: Menselijkheid;
Li: Ritueel, gepastheid, wellevendheid, etiquette, welgemanierdheid, fatsoen
Yi: rechtvaardigheid, balans; Shu: wederkerigheid; Chung: trouw, loyaliteit; Xiao: liefde en zorg
Maatschappij:
de wu lun: de 5 maatschappelijke basisverhoudingen binnen de confucianistische gemeenschap zijn:
vorst - onderdanen, vader - zoon, man - vrouw, oudere broer - jongere broer, leraar-leerling en vriend - vriend.
Cheng-ming: de rectificatie der namen, ofwel: het belang van het juiste gebruik van de woorden.
Het mandaat van de Hemel (Tian Ming). De staats-examens.
De historische ontwikkeling v/h Confucianisme in 8 fases
1 Leer van de Meester (551-479 v.G.j.) (in de Lunyu)
2 Verwerking (450-200)
3 Han-synthese (206 vgj. - 220)
4 Verval onder boeddhistische hegemonie (de 3de–7de eeuw)
5 Herformulering centrale thema’s (ong. 800-1000)
6 Neo-confucianisme (vanaf ong. 1000, rond 12de–13de eeuw de tweede grote synthese
7 'Verstarring' (1500-1900)
8 XXe eeuw: China onder Mao Zedong en het Chinese communisme
9 Heden: de Xi Jinping renaissance
De invloed van Confucius
Mencius, leerling van Confucius
Kerncitaat: “De mens is goed.”
Xun Zi, ook een leerling van Confucius.
Kerncitaat: “De mens is slecht.”
修身 Het xiu-shen model: 3 Confucianistische varianten
Confucius: Het ont-wikkelingsmodel
Mencius: Het ont-dekkingsmodel
Xun Zi: Het her-vormingsmodel
ZIE verder het thuiswerk (huiswerkopgaven) met de leestekst:
de 3 Confucianistische Grootmeesters
