ARCHÈ als beginpunt van de filosofie en aANZet tot het autonome filosoferen

Archè betekent: beginpunt ofwel aANZet en is een oud Grieks woord dat door de eerste filosofen wordt gebruikt om aan te geven waar het volgens hen om draait in de wereld. Het duidt op de bron van al wat leeft en beweegt en is tevens datgene waarnaar alles terugkeert. Met het zoeken naar de archè begint volgens Aristoteles de filosofie. In analogie daarmee en in overeenstemming met het idee dat de geschiedenis van de filosofie een spiegel vormt voor elk hedendaags denken, begint ons eigen filosoferen met het overdenken van wat voor ons belang heeft en wat waardevol is. Zo ontdekken deelnemers hun eigen ARCHÈ. Dit fungeert binnen de Jaargang als een wijsgerig kompas op onze reis door de wereldfilosofie. De oudste filosofen (in het oude Griekenland, India en China, in west, oost en zuid) deden dit door hun denken en daarmee hun wereld te structureren: om zo orde aan te brengen in de primaire chaos. Dit deden zij met eenzelfde techniek, met nogal uiteenlopende resultaten. Deze basispraktijk van de filosofie en al het filosoferen heb ik omgezet in een praktische oefening die elke denker en organisatie de mogelijkheid geeft te komen tot zijn of haar eigen archè als structurerend principe: een leidraad die verbindt met Bron en Doel en vorm kan geven aan de relatie tussen Zelf en Wereld. Nog voor we de wereldfilosofie gaan onderzoeken om zo ons eigen denken te toetsen en te relativeren aan de hand van eeuwenoude denktradities, bezien wij wat de oudste denkers deden opdat zij tot op de dag van vandaag filosofen worden genoemd. Zo kunnen ook wij zelf leren filosoferen. We beoefenen deze archè- dan wel aANZet-techniek tijdens de gehele Wijsgerige Jaargang, maar ik geef een introductie op de eerste Wijsgerige Verdiepingsdag. Voor een ieder die wil deelnemen aan de Wijsgerige Jaargang, daarover nadenkt, of gewoon wil weten waar het nou om draait in de filosofie en bereid is zich zelf daarin mee te denken kan dit een aanzet geven tot een nieuw begin.

Het betreft die dag de ondertussen door Wijsgerige Jaargangers veelvuldig getoetste praktijk. Aangaande de archè als beginpunt van de filosofie werk ik aan een binnenkort te verschijnen artikel.

ARCHE als beginpunt van de filosofie en het zelf (autonoom) filosoferen: 

13 okt 2019 in Den Haag

ARCHE© petervanhooft

De arche-techniek en de arche als beginpunt van de filosofie en het eigen filosoferen is ontwikkeld door Peter van Hoooft als aANZet tot een Wijsgerig leven. Dit is tevens een voorbeeld van de door hem ontwikkelde methodiek van de wijsgerige spiegelmethodiek':

'de spiegeling van  'de geschiedenis van de filosofie' in 'de eigen persoonlijke ontwikkeling'.

ZIE ook ARCHE 1 en 3